Omidi N.
(2025). Introducing and Elaborating the Concept of “Budgetary Infertility” in the Context of Institutional Dysfunctions of the Public Finance System, with Emphasis on the Pork Barrel Theory. JEPR. 30(2),
URL: http://eprj.ir/article-1-2402-fa.html
امیدی نبی.
(1404). ارائه و تبیین مفهوم «ناباروری بودجهای» در بستر اختلالات نهادی نظام مالیه عمومی با تأکید بر نظریه «بشکه گوشت خوک» فصلنامه پژوهشنامه اقتصاد و برنامه ریزی 30 (2) URL: http://eprj.ir/article-1-2402-fa.html
دانشیار مدیریت مالی، دانشکده مدیریت، اقتصاد و حسابداری، دانشگاه پیام نور ، تهران ، ایران
چکیده: (12 مشاهده)
هدف این پژوهش ارائه، معرفی و واکاوی علمی مفهومی جدید با عنوان «ناباروری بودجهای» بهمثابه یکی از چالشهای بنیادین و کمتر شناختهشده در نظامهای بودجهریزی دولتی است. پژوهش به روش کیفی با رویکرد تحلیلی و اسنادی و در قالب مطالعه توصیفی–تحلیلی انجام شده است. تحلیل دادهها بر مبنای مدلی سهسطحی ساماندهی شد که ناباروری بودجهای را از سه منظر متمایز اما مرتبط واکاوی مینماید. تحلیل دادهها بر اساس مدل سهسطحی نشان داد که ناباروری بودجهای محصول همافزایی منفی و تعاملات پیچیده میان عوامل نهادی-قانونی، مدیریتی-سازمانی و سیاسی-توزیعی است. در سطح نهادی-قانونی، ضعف شفافیت مالی، فقدان ضمانت اجرایی برای قواعد بودجهای، طراحی ناکارآمد مقررات هزینهای و درآمدی و تمرکزگرایی بیشازحد، بستری مستعد برای ناکارآمدی ایجاد میکند. این کاستیها بهطور مستقیم بر سطح مدیریتی-سازمانی اثر گذاشته و موجب محدودیت ظرفیت جذب و بهرهبرداری از منابع، تشدید پیچیدگی دیوانسالارانه، کاهش بهرهوری سرمایه انسانی، و بیثباتی در مدیریت و سیاستگذاری میشود. نتایج نشان میدهد، ناباروری بودجهای پدیدهای خودتقویتشونده است که از تعامل منفی میان سطوح نهادی، مدیریتی و سیاسی تغذیه میکند و در صورت تداوم، ظرفیت و کارایی نظام مالی عمومی را بهشدت کاهش میدهد. مهار این پدیده نیازمند رویکردی سیستمی و یکپارچه است که در آن ارتقای ظرفیتهای مدیریتی، کاهش مداخلات سیاسی در تخصیص و بازطراحی بستر نهادی و اقتصادی بهطور همزمان دنبال شود.
پژوهشی:
پژوهشي |
موضوع مقاله:
اقتصاد مالی دریافت: 1404/10/9 | پذیرش: 1404/6/10 | انتشار الکترونیک: 1404/6/10